EEN INTERNATIONALE HULDE AAN DE BRILJANTE

DANE RUDHYAR
1895-1995

- deel 8 (van 10) - Dane Rudhyar: 23 maart 1895 - 13 september 1985, 
EEN ZAADMENS VOOR HET NIEUWE TIJDPERK, door Alexander Ruperti

 

Dane Rudhyar, musicus, schilder, filosoof, dichter, astroloog, mijn vriend en leraar sinds 1936, eindigde zijn levenstaak op 13 September 1985, ons een groot aantal zaden nalatend die in de komende jaren hopelijk zullen ontkiemen.

Betrekkelijk weinig astrologen schijnen zich de belangrijkheid van zijn bijdrage aan menselijk begrip te realiseren in deze tijd van overgang naar een potentieel nieuwe wereld van waarden, die in staat zijn om ons leven op deze aarde totaal te transformeren. Rudhyar was voor velen eenvoudig een filosofisch en psychologisch georiënteerde astroloog, moeilijk te begrijpen, maar die hen verschillende nieuwe technieken gaf om te gebruiken, terwijl zij hun klassieke benadering tot de astrologie, het leven en het heelal handhaafden.

Rudhyar's boodschap aan ons is dat, omdat we mensen zijn die door een belangrijke overgangsfase in de ontwikkeling van de mensheid leven, we allemaal zouden moeten proberen om te denken, voelen en handelen uit het oogpunt van een gezamenlijke nieuwe toekomst die we samen moeten scheppen.

Er is behoefte aan een nieuwe geest, een nieuwe manier van denken. Er is behoefte aan het oprijzen van nieuwe gevoelens, los van de eenzijdige waarden van onze afzonderlijke culturen en ingesteld op de behoeften en bestemming van de mensheid als geheel - gezien als een spiritueel wezen waarin wij allemaal speciale functies te verrichten hebben. Er is behoefte aan doelbewust handelen, niet voorgeschreven door egoverlangens, maar door het einddoel van ons leven als leden van een wereldwijde mensheid. Dit einddoel is wat Rudhyar 'deelname in de Pleroma' noemde.

Volgens Rudhyar is de grondfunctie van de mensheid in de hele evolutie van onze planeet: om het overgangsproces te zijn tussen een staat van zijn, die in de biosfeer geworteld is, en een bovenmenselijke staat, waar bewuste eenheid heerst. De mens ontwikkelt daarom van een onbewust stamverband, door de ervaring met individuele en culturele verschillen, naar een nieuwe eenheidsstaat waarin de vele 'ikken' als 'wij' handelen en willen.

We hebben het stadium van nadruk op onze individuele verschillen bereikt, hetgeen weerspiegeld wordt in onze nadruk op nationale verschillen. Het is daarom belangrijk om onze aandacht op de volgende werkelijkheid te richten en te gaan werken aan het samenvoegen (niet het opheffen) van onze individuele en culturele bijzonderheden binnen een nieuw referentiekader - de realisatie dat de Aarde een geheel is, een wezen waarin wij allemaal onze bijzondere rollen hebben te spelen.

De ontdekking van drie nieuwe planeten gedurende de laatste drie eeuwen - en de waarschijnlijke ontdekking van een vierde, die Rudhyar voorlopig Proserpine heeft genoemd, gedurende de volgende eeuw - is een teken en symbool van de enorme belangrijkheid van de huidige overgang waar we doorheen gaan. Er is nooit iets dergelijks in het verleden geweest, daarom zijn vroegere waardestelsels ontoereikend om de betekenis hiervan uit te leggen.

Rudhyar gebruikte astrologie als voertaal om het grootste aantal mensen te bereiken, zoals Blavatsky spiritualisme gebruikte om hetzelfde te doen. Zijn boodschap op zich is niet astrologisch. Maar astrologie, zoals hij het presenteert, kan een manier zijn om mensen te helpen zich te oriënteren gedurende de overgang en het noodzakelijke proces van transformatie te ondernemen van persoonlijk naar echt transpersoonlijk leven.

Maar het belangrijkste was voor hem, om mensen tot het veranderen van de kwaliteit van hun leven te bewegen, gezien vanuit het oogpunt van de huidige behoefte van de mensheid als geheel, aan nieuwe waarden en een nieuw doel. Dit nieuwe doel, alleen nieuw wat tijd betreft, is gebaseerd op de realisatie dat de mens niet alleen meer kan worden dan hij is, maar dat het zijn functie is om dit te doen.

Door de kleinerende betekenis die gewoonlijk aan de 'menselijke natuur' wordt gegeven, weten weinigen van ons wat het is om werkelijk 'mens' te zijn. Mens zijn betekent je er bewust van zijn, dat het je dharma is om meer-dan-mens te worden. Ieder lager doel is minder dan menselijk, leidend naar de vervulling van de werkelijke menselijke staat. De volle verwezenlijking van de menselijke staat als een Zelf met een hoofdletter, leidt naar de verdere realisatie dat dit Zelf niet separaat is, maar samen met alle andere Zelven vormt, wat Rudhyar noemt: Mens met een hoofdletter. Met andere woorden, zoals de Franse schrijver St Exupery het zegt: "Het individu is een pad; alleen de Mens telt die dit pad volgt." Dit is in het kort wat er met de 'transpersoonlijke' staat wordt bedoeld die tegenwoordig populair is, hoewel weinig begrepen door de meeste mensen.

Rudhyar wijst erop, dat de fundamentele realisatie die een man of vrouw kan hebben is, dat geboorte aan een menselijk wezen de mogelijkheid geeft om zijn of haar hele leven als een proces van transformatie te beschouwen; en dan vroeg of laat, meer of minder bewust en weloverwogen, die persoonlijke levensduur als zo'n proces te leven. Een proces is een reeks onderling samenhangende bewegingen en veranderingen, die 1 bron hebben en 1 doel te vervullen. Een man of vrouw kan dit basisproces (dat de menselijke staat vormt) bewust en weloverwogen uitvoeren. Dit is de bestemming van de mens, het dharma van de Mens. Planten of dieren kunnen op deze manier niet leven. De mens wel, omdat hij vrij is om het niet te doen. Dit is menselijke vrijheid - hoe beperkt het ook is. De betekenis die aan 'geaardheid' en aan 'menselijke natuur' wordt gegeven heeft zich gedurende onze 20ste eeuw sterk ontwikkeld. Dit is een van de redenen waarom astrologische interpretatie en het gebruik dat men ervan maakt, ook moeten veranderen in relatie tot de klassieke werkwijzen en begrip. Deze interpretatie en gebruik kunnen nu van het vlak verheven worden waarop materiele gebeurtenissen gezien worden als onsamenhangend, voorbestemd en grotendeels betekenisloze gebeurtenissen, naar dat, waarop zij begrepen worden als fasen van een proces - allemaal onderling verbonden, elk nodig en belangrijk, hoe moeilijk de ontmoetingen met deze gebeurtenissen ook zijn. Het leven moet als 1 geheel proces gezien worden waardoor datgene, wat bij geboorte mogelijkheid was, kan worden verwezenlijkt.

In honderden artikelen en vele boeken heeft Rudhyar geprobeerd om de bevindingen van diepte en hoogte psychologie met de astrologische basissymbolen te verenigen. Het resultaat is een hele serie nieuwe technieken geweest - zowel als een nieuwe interpretatie van oude - waarop de astrologiebeoefening op een nieuw vlak van interpretatie gebouwd kon worden volgens hedendaagse begrippen. Deze nieuwe technieken waren op de kennis van de structurele ontplooiing van processen gebaseerd - bijv. de maancyclus, de progressieve maancyclus (directe en converse), de interpretatie van aspecten als fasen van een cyclus.

Het doel van astrologisch raadgeven werd het onthullen van betekenis, in plaats van het voorspellen van gebeurtenissen. De uitleg van de geboortehoroscoop werd, in plaats van een hopelijk objectieve verklaring van karakter, de openbaring van wat gedaan zou moeten worden om werkelijk te zijn wat men potentieel is. Alle individuele verschillen komen voort uit het gebruik dat wij van onze menselijke natuur maken en het doel van dit gebruik. Het gebruik en het doel kunnen op biologische ritmen gericht zijn, op socioculturele waarden, op individuele doelstellingen en tenslotte op transpersoonlijke behoeften. De geboortehoroscoop kan ons niet vertellen welke. Het hangt helemaal af van het vlak waarop ieder van ons in staat is om te functioneren - en het is mogelijk om op alle vier vlakken in een bepaald mensenleven te functioneren.

Dit betekent dat er niet langer bepaalde, vaststaande betekenissen aan planeten en tekens worden gegeven. Alle astrologische factoren kunnen op de vier genoemde vlakken worden uitgelegd en kunnen positief of negatief zijn volgens het gebruik dat we ervan maken. Zij zijn niet positief of negatief van zichzelf op welke manier dan ook. Niets staat bij geboorte voor altijd vast. Geboorte is het begin van een dynamisch proces dat bewust en betekenisvol geleefd moet worden.

Astrologisch betekent dit kijken naar de geboortehoroscoop, zijn progressies en transits als een manier om altijd op de juiste tijd en juiste wijze te handelen om die mogelijkheid te verwezenlijken. En deze mogelijkheid is niet alleen het worden van een 'beter' of machtiger persoon in socioculturele zin. Het is de ontwikkeling van persoonlijkheid als een middel tot het doel, dat een bovenmenselijke staat is.

De noodzaak om zich veilig te voelen door het ervaren van regelmaat in z'n bestaan is de eerste behoefte van de mens. Door de hele geschiedenis heen en op verschillende vlakken heeft de astrologie geprobeerd om aan deze behoefte te beantwoorden. Gedurende vele eeuwen is de astrologische waarneming van de hemelse orde de basis geweest van alle cultuur, religie en wetenschap. Maar er bestaat geen 1 Astrologie met een hoofdletter A. In ieder tijdperk was de astrologie van die tijd een weerspiegeling van de soort regelmaat die iedere cultuur in de hemelse bewegingen zag, van de soort relatie die de cultuur formuleerde tussen hemel en aarde.

Vandaag, gezien de nieuwe soort regelmaat die astrofysica waarneemt: het elkaar doordringen van alle krachtenvelden in het heelal gezien als geheel binnen geheel, kunnen we zeggen dat onze zekerheid kan voortkomen uit de realisatie, dat wat het zonnestelsel (het grotere geheel voor de aarde) en de bewegingen van de planeten heeft geordend en georganiseerd, ook de processen van bestaan op aarde ordent. Er bestaat niet langer enige behoefte aan het steunen op theorieën van planetaire invloeden of energieën om de astrologie te rechtvaardigen. Het begrip door onze cultuur van de hemelse orde - het zonnestelsel - is voor ons een symbool van het grotere geheel waarin wij 'leven, bewegen en bestaan'.

Tekens van de zodiak, huizen, planeten, aspecten, zijn allemaal symbolen, die afgeleid zijn van astronomische feiten in onze cultuur betreffende hemelse bewegingen. Zij vormen manieren om te begrijpen hoe onze aarde en alles wat daarop leeft, werkt in relatie tot het grotere geheel (zonnestelsel), waarvan de ritmen synchroon lopen met de cyclische processen, waarneembaar in menselijke gemeenschappen en de levens van individuele mensen. We worden niet door het zonnestelsel beïnvloedt. Er bestaat een groter geheel waarvan het zonnestelsel deel uitmaakt - de melkweg. De hedendaagse astronomie kan momenteel nog niet verder gaan in deze holistische kijk op het heelal, maar op ieder vlak staat het grotere geheel ons toe om de basisprincipes en functionele activiteiten te begrijpen die overal werken volgens parallelle of overeenkomstige ritmen. De ritmen, waarneembaar in het zonnestelsel met z'n planeten, zijn identiek aan de ritmen waarneembaar in het leven op aarde. Wij leggen dit feit uit door te zeggen, dat de planeten van alles en nog wat 'symboliseren' op aarde en in mensen.

Iedere planeet, inclusief onze aarde, heeft een bepaalde functie te vervullen binnen het grotere geheel dat ons zonnestelsel is. Ieder mens heeft een bepaalde functie te vervullen binnen het grotere geheel dat de mensheid is. De mensheid heeft een functie te vervullen binnen de bestemming van onze aarde. Onze taak als mensen is om ons bewust te worden van deze verschillende functies en overeenkomstig daarmee te handelen. Astrologie kan daarom een heel praktische vorm van 'occultisme' zijn die ieder van ons in staat stelt om volgens het werkelijke doel van ons bestaan op deze planeet te leven. Rudhyar's astrologie is op dit doel gericht en op diegenen onder ons die bereid en in staat zijn, volgens onze plaats in de menselijke evolutie, om onze egoverlangens te transformeren naar de wil om betekenisvol te leven.

De geboortehoroscoop is geen persoonlijk bezit, beschrijvend wat we zijn en hoe we van andere mensen verschillen. Het is een momentopname van het heelal toen we geboren werden, zoals gezien vanaf de plaats waar we geboren werden. Het symboliseert daarom de behoefte van het grotere geheel, waarop wij een mogelijk antwoord zijn. Het vertelt ons waarvoor wij geboren zijn. De progressies en transits zullen laten zien wanneer en onder welke omstandigheden wij deze kwaliteiten van zijn en handelen geleidelijk moeten verwezenlijken, die nodig zijn om aan de behoefte te voldoen waarop onze geboorte het antwoord is.

Als we problemen hebben en naar een astroloog gaan, dan is het z'n taak volgens Rudhyar om de betekenis van de situatie in relatie tot het mogelijke levensdoel te voorschijn te roepen. Deze betekenis wordt onthuld door de fasen van de cyclische processen die bij geboorte begonnen, waar we doorheen gaan. De fasen van de verschillende cycli, benadrukt door de progressies en transits, vertellen ons wat we horen te doen op een bepaald tijdstip als we bereid zijn om het te doen.

Wat gedaan 'hoort' te worden zal volgens het niveau en de doelstellingen van de mens verschillen. Er is nooit maar 1 vlak en 1 uitleg om aan dit 'hoort' te geven. De astroloog moet wijs genoeg zijn om het vlak aan te voelen, door intuïtie te kennen of te beredeneren, waarop de persoon positief kan handelen, zonder zijn persoonlijke waardestelsels in de uitspraak te mengen. Zo lang als een mens alleen in staat is om op een egocentrische basis te leven volgens sociaal/cultureel geaccepteerde regels, dan moet de astroloog mogelijkheden op dat levensvlak naar voren brengen. Dat doet de klassieke astroloog ook, omdat hij op dat vlak leeft. Maar ook dan zou hij zijn uitleg van de situatie niet op zo'n manier moeten presenteren, dat de cliënt voelt dat hij geen alternatief heeft, dat de sterren dingen laten gebeuren op die manier. Hij zou zijn suggesties altijd op een mens-tot-mens basis moeten presenteren, zodat de cliënt psychologisch vrij blijft om deze te accepteren of af te wijzen.

In 1980 introduceerde Rudhyar een transpersoonlijke manier van interpretatie voor de geboortehoroscoop, progressies en transits. Deze nieuwe benadering loopt tot op zekere hoogte parallel aan transpersoonlijke psychologie, maar heeft een veel diepere strekking. We hebben het al over transpersoonlijk gehad als een stap voorbij het heersende individualisme, als een vlak van 'zijn', waarop het individu zich van de functie bewust wordt die hij binnen het grotere geheel heeft. Transpersoonlijk te zijn betekent daarom het doel van het grotere geheel 'door' jou te laten manifesteren. Dit brengt een proces van transformatie en transcendentie met zich mee.

Daarom betekent het uitleggen van de geboortehoroscoop, progressies en transits op dit vlak, dat ieder astrologisch element gezien moet worden als een manier tot transformatie van de inertie van iemand's verleden, van sociale en mentale gewoonten, die we allemaal geneigd zijn te herhalen - zelfs al is 't op schijnbaar andere wijze. Een transpersoonlijke interpretatie zal te voorschijn roepen hoe we iedere omstandigheid, gebeurtenis, spanning, crisis, kunnen gebruiken als een middel om deze inertie te overkomen. Het streeft naar het oproepen van de verticale relatie die mogelijk is tussen een mens (kleiner geheel) en een groter geheel (de mensheid en de planeet Aarde in zeker opzicht, de spirituele kwaliteit en het terrein van de ziel dat onze ware identiteit vormt, in een ander opzicht).

Op een andere wijze vormt transpersoonlijke astrologie een manier om te weten hoe iemand in zijn eigen geval karma naar dharma kan veranderen. Het lezen van een geboortehoroscoop als karakter met sterke en zwakke punten, is een waardering van een mens op basis van zijn conditionering of karma. Zoals ik al zei, vertegenwoordigt karma altijd het totaal van het verleden, op ieder vlak, de resultaten van handelingen die in een vorige cyclus slecht, of niet, zijn uitgevoerd. Rudhyar's astrologie legt karma op vier vlakken uit; het is de inertie van het verleden in de vorm van energiepatronen en stromen, die te voorschijn komen:

- uitgedrukt in iemand's voorouders en genetische achtergrond (biologisch vlak) - uitgedrukt in het verleden van iemand's samenleving en cultuur (sociocultureel vlak)

- uitgedrukt in iemand's vroegere beslissingen en handelingen of gebrek daaraan (individueel vlak)

- uitgedrukt in de relatieve successen of mislukkingen van iemand's voorganger-persoonlijkheden in relatie tot de spirituele kwaliteit en het terrein van de ziel (boven-persoonlijke vlak).

Dharma vertegenwoordigt de reden voor ons bestaan, de mogelijke betekenis en het doel dat het grotere geheel (de mensheid of het terrein van de ziel) in onze geboorte heeft geïnstalleerd. Het is datgene wat we zouden kunnen doen voor de mensheid, gezien als een spiritueel wezen waar we een deel van zijn en ook wat de mensheid ons zal helpen om te doen, als we de mensheid ons laten helpen. De inertie van karma neigt echter over het algemeen slechts tot een herhaling van oude patronen, oude waarden, traditionele manieren om dingen te doen.

De werking van dharma op karma is de reden voor onze vele crises als we een bepaald vlak van evolutie bereiken. Dharma daagt ons voortdurend uit om op te houden met ons als een slaaf van het verleden te gedragen en om, samen met alle andere echte individuen, een schepper van de toekomst te worden. Op strikt persoonlijke vlakken is het de uitdaging om eraan te werken een geconcentreerd werktuig te worden 'door' wie de mensheid (of het terrein van de ziel) in staat is een speciaal, beperkt doel te vervullen.

Rudhyar legt Uranus, Neptunus en Pluto uit als drie basis-stappen of stadia vertegenwoordigend op de transpersoonlijke weg:

Uranus heeft met een of andere soort crisis op mentale vlakken te maken, die ons bewustzijn probeert te openen voor een groter referentiekader door middel van nieuwe ideeën.

Neptunus introduceert een proces van deconditionering door ons te dwingen om objectief te worden tot dat verleden, dat onze gevoelens voornamelijk heeft bepaald. De behoeften van anderen en van de mensheid nemen de plaats in van persoonlijke waarden als redenen voor actie.

Pluto introduceert een proces van purgering en probeert om ons te laten handelen uit het oogpunt van de grotere dimensie, die door Uranus en Neptunus werd geopenbaard.

Het is duidelijk dat, zo lang als we onze levens beperken tot de algemeen geaccepteerde socioculturele waarden van onze samenleving, deze drie nieuwe planeten wat klassieke astrologie 'malefics' noemt, lijken te zijn. Als we echter een perspectief op de geschiedenis hebben gekregen aan de hand van Rudhyar's uitstekende studie van de langere planetaire cycli, die op collectieve veranderingen en transformaties betrekking hebben, dan zullen we ons realiseren dat die cycli ons helpen om het huidige doel van het grotere geheel, de mensheid en aarde, te begrijpen, dat onvermijdelijk onze persoonlijke doelstellingen op ieder willekeurig ogenblik in de geschiedenis conditioneert.

Het is omdat we geneigd zijn alleen volgens onze persoonlijke verlangens en doelstellingen te leven en handelen, dat we het leven vandaag zo moeilijk vinden (nationale verlangens en doelstellingen zijn het collectieve equivalent).

Persoonlijk en nationaal gedrag zouden van de behoeften van de mensheid moeten uitgaan. Omdat de mensheid in een overgangsfase is, zouden we ons als individuen moeten realiseren dat wij ons ook in een fase van overgang bevinden. Wij zouden nu niet geboren zijn als wij niet individueel in staat zouden zijn, in potentie, om de mensheid te helpen de juiste beslissingen te nemen gedurende deze beslissende periode. Iedereen die, door inertie of angst, zich niet richt op de potentiële trend naar een nieuwe toekomst die we samen moeten scheppen, als individuen en volken, is een slechte invloed, een vijand van de mensheid.

De wetenschap heeft ons een wereldperspectief gegeven dat in het verleden niet bestond, alleen in zeldzame individuen. Occult-esoterische principes zijn niet langer occult (=geheim) of esoterisch. Zij zijn in het openbaar verkrijgbaar dankzij vertalingen, die een geheel doordringen van alle culturele waarden mogelijk hebben gemaakt, ongeacht hun bron. Het zijn deze principes die achter alle culturen, religies en filosofieën staan, die voor het eerst iedereen in staat kunnen stellen, waar ook ter wereld, om structuur te geven, objectiviteit en helderheid van begrip van evolutionaire processen, die het universum regeren.

Het ENE essentiële vereiste voor collectieve of individuele transformatie is daarom voor Rudhyar de ontwikkeling van een nieuwe geest, een nieuwe mentaliteit, die in staat is om de toekomst tegemoet te treden zonder 'spoken' uit het verleden. Wij worden allemaal nog teveel geconditioneerd door onze cultuur, zijn paradigma's, symbolen en beelden, in alles wat wij denken, voelen of doen. Wij zijn ook teveel geneigd om te denken dat we, om werkelijke en vrije individuen te worden, de waarden van een vreemde cultuur in de plaats moeten stellen van onze geboortecultuur: het is mode om de Hindoese of Boeddhistische manier van leven te volgen.

Het meest belangrijke ding om te weten is waar we zijn - nu, en om deze plaats als een startplaats te aanvaarden. Iemand kan alleen vooruitkomen van waar hij staat, hoewel sommige plaatsen vooruitgaan makkelijker maken dan andere. Maar belangrijker dan vooruitgaan, was voor Rudhyar, dat we bereid zijn om 'door' wat het leven ons ook biedt, te gaan. Wij zijn altijd aan het vechten tegen dingen, proberend om te disciplineren en te overwinnen. Maar groei in bewustzijn kan alleen ontstaan door de ervaring van alle tegenstellingen. Bewust worden is er 'doorheen', zegt Rudhyar. Het ontstaat uit helemaal door de ervaring heengaan.....

Volledig ervaren hebbende, is de mens 'klaar' met dat speciale ervaringsgebied, omdat hij bewust is geworden van zichzelf, de ondervinder.... Overkomen is er doorheen gaan, niet een overslaan. De natuur kan niet overgeslagen worden 'voor' de ervaring; je kan het niet vermijden en angstig ontwijken.... De enige oplossing voor de strijd met de natuur is voor de mens om door de natuur heen te dringen en uit de ervaring te voorschijn komend, voort te gaan op zijn pad naar een steeds vollediger staat van 'zijn'.

Ik hoop dat deze bladzijden de lezers zullen helpen om een beter perspectief op Rudhyar te krijgen en zijn bijdrage aan de astrologie. Ik heb contact met hem gehad sinds de publicatie van "Astrologie, Aanleg en Karakter" in 1936. Hij heeft mijn leven en mijn begrip enorm verrijkt. Ik kan alleen hopen dat anderen een soortgelijke inspiratie zullen ontvangen uit de boeken die hij ons heeft nagelaten en de noodzaak zullen voelen om vollediger volgens hun geboortehoroscoop te leven, bewust en bereidwillig, zodat ze op het transpersoonlijke pad komen en waardige werktuigen van de Mens worden, waarvan alleen de wereldwijde bestemming betekenis aan ons persoonlijke leven geeft.

Alexander Ruperti, Zwitserland

(23/5/1913-18/1/1998)

 

• naar deel  1: Inleiding

• naar deel  2: Rudhyar & het astrologische pad, door Joyce Hoen

• naar deel  3: Rudhyar, door Jeff Jawer

• naar deel  4: Rudhyar en zijn contact met Holland, door drs. Helene W. Koppejan-van Woelderen

• naar deel  5: Ludwig Wittgenstein, Dane Rudhyar en ik, door Ann Kreilkamp

• naar deel  6: Transformeren of? ......door drs. Roeland M. de Looff

• naar deel  7: Rudhyar: vriend, voorbeeld en wijsgeer, door Michael M. Meyer

• naar deel  9: Waar leefde Rudhyar voor?, door Patana Usuni

• naar deel 10: Epiloog, door Tees Reitsma, Odes to Joy, door Dane Rudhyar